Pek çoğumuzun çocukluk sabahları erken saatlerde kalkıp televizyon başında çizgi film saatini yakalamakla geçmiştir. Sokaklarda top oynayan son jenerasyonlar olarak gerçek hayatla çizgi filmler arasında bir denge tutturabiliyorduk ancak günümüzde bu da oldukça dengesini kaybetti. Özellikle manga kültürüyle birlikte Japonya taraflarından gelen efsane çizgi filmler döneme damgasını vurmuştur. Bir çırpıda saydığımızda Pokemon, Beyblade ve Kaptan Tsubasa’yı sayarız. Diğer ana akım çizgi filmleri de eklediğimizde belki de içinde sporla doğrudan bağlantılı olan tek çizgi dizi Tsubasa’ydı. O dönem sokaklarda top peşinde koşturan çocuklar için aslında kopyalanması zor ama çok güzel bir rol modeldi. Çünkü futbola olan koşulsuz sevgisi ilk andan itibaren bizlere yansıtılmıştı. 2002 Dünya Kupası’nın da Türkiye için çok özel bir dönem olduğunu düşünürsek Tsubasa’nın maceralarının “Road to 2002” uyarlaması halen nostaljik konuşmalarımızın temel konularındandır.
Öte yandan ülkemizdeki çizgi roman ilgisi Teksas, Tommiks zamanlarında kalmış – hatta dönem dönem yasaklanmak durumunda kalmış - ve düzenli bir gelişme gösterememiş olsa da yurtdışında 1930’lardan beri oturmuş bir kültür ve beraberinde pek çok farklı janrdan çizgi romanlar, Uzakdoğu’dan da manga serileri ortaya çıkmıştır. Bugün Sambacıdan 10 Futbol çizgi roman/manga tavsiyesi ile belki daha önce hiç duymadığınız ya da size nostalji yaşatacak futbol eserlerine bakacağız.
Roy of the Rovers
Britanya topraklarından çıkan ve Roy Race isimli kurgusal bir futbolcunun maceralarını konu alan “Roy of the Rovers” gelmiş geçmiş en popüler futbol çizgi romanıydı. 1954'te başlamış ve günümüzde Roy’un yeniden uyarlanan ve modernize edilen hikâyeleriyle devam eden çizgi romanın ana konusu Roy’un ünlü "Melchester Rovers" takımına girmeye çalışmasıyla başlar. Ardından o kadar iyi bir futbolcu olur ki akla gelebilecek her kupayı kazanır, ülkesini Dünya Kupası'nda temsil eder ve daha bir sürü macera yaşar. "Racy Rocket" adında durdurulamaz bir şutu olan Roy Race’in ilk çıkışı Tiger Comics bünyesinde oldu. Zaman içerisinde pek çok farklı yazar, çizer ve yayın eviyle hayatını sürdüren Roy of the Rovers’ın en eski basımları büyük bir koleksiyon değeri barındırıyor. Döneminin çizgi romanlarıyla da etkileşimde kalan Roy of the Rovers’ın evreninin pek çok ikonik karakter barındırdığını söylemek yanlış olmaz.
Scorcher
Yine Roy of the Rovers evrenine oldukça yakın olan ve Britanya'Da 1970 yılında yayınlanmaya başlayan Scorcher, aslında farklı hikâyeler barındıran bir çizgi roman dergisi olarak piyasaya çıktı. İlerleyen yıllarda Scorcher’daki bazı karakterlerin yolu Tiger Comics bünyesine geçen Roy of the Rovers’la da kesişti. 1980’lerin ortalarına kadar farklı aracılarla okuyucuyla buluşan Scorcher’ın en bilinen karakteri ve serisi "Billy's Boots" idi. Billy Dane, tüm yaşıtları gibi futbol delisi olsa da ne yazık ki yetenekli değildir. Ancak büyükannesinin tavan arasını temizlerken bir çift eski krampon bulur. Kramponlar bir zamanlar "İngiltere'nin en iyi santraforu Dead Shot Keen'e" aittir. Bu kramponları giymek, Billy'ye eski yıldız futbolcu gibi oynama yeteneği verir. Bu gibi pek çok güzel hikâyeye ev sahipliği eden Scorcher’in onlarca serisi ve 400’ü aşkın çizgi roman bölümü tarihte yerini alır. Zaman zaman bünyesinden ayrılanlar ya da dâhil olanlarla futbol çizgi romanları söz konusu olduğunda Scorcher önemli bir mihenk taşıdır.
Blue Lock
Japon Milli Takımı'nın ciddi bir revizyona ihtiyacı olduğunun farkına varan Futbol Federasyonu, işleri değiştirmeye karar verir ve bunu yapmak için Jinpachi Ego'yu koç olarak işe alırlar. Yeni teknik direktör, milli takımın gol makinesi bir forvete ihtiyacı olduğuna inanır. Bu yüzden hapishanevari izole bir tesiste 300 kişi yetenekleriyle bu rol için yarışacak ve aralrından sadece bir kişi kazanacaktır. Anlaşıldığı üzere bir Japon mangası olan Blue Lock, Yoichi Isagi isimli gencin geçmişinin başarısızlığından kurutulup dünyanın en iyi forvet oyuncusu olma yolculuğuna çıktığı macerayı konu alıyor. 2018’de çıkan manganın 2022’den beri aynı isimle bir animesi de mevcut.
Whistle!
Whistle!, 1998-2003 yılları arasında manga olarak başlayan ardından da anime olarak 39 bölümü çekilen lise futbol hikayesinin konu alır. Profesyonel bir futbolcu olmayı hayal eden genç Kazamatsuri Shou'yu ana karakterdir. Futbol takımı meşhur olan bir okuldan başkasına transfer olduğunda herkes çok şaşırsa da ufak tefek yapısı nedeniyle eski okulunda hiç oyun oynamadığı ortaya çıktıktan sonra gerçek hikâye başlar. Yeni okulunda hem arkadaşlar edinecek hem de futbol yeteneklerini geliştirmek üzerine ilham verecek bir maceraya başlayacaktır.
Akakichi no Eleven (Red Blooded-Eleven)
Listede yer alan gerçek bir efsane! 1970’de mangasının yayınlanmasıyla ilgileri çeken Akakichi no Eleven, futbol konulu ilk anime olarak da tarihe geçer. Yayınlandıktan kısa süre sonra 59 bölümle canlanan manganın konusu yine lise futbol takımı etrafından gelişen olaylar barındırır. Shinsei lisesinde futbol neredeyse bir dövüş sporudur ve yeni takım koçu Teppei Matsuki, kazanmak için takımın sınırlarını zorlayacak sert bir tiptir. Okulun asi çocuğu Shingo Tamai ve arkadaşı Ohira, Matsuki'nin ekibine katılıp zorbalığa uğramamaya kararlıdır; bunun yerine kendi takımlarını kurarlar ve ilk başta sadece eğlence için oynarlar ancak zamanla Matsuki'nin takımına ayak uydurup onlarla mücadele edeceklerdir.
Area no Kishi (The Knight in the Area)
The Knight in the Area, Kakeru Aizawa'nın duygusal hikayesine futbol temalı bir bakış sunuyor. Kakeru ve Suguru kardeşler oldukça yeteneklidir ancak Suguru Japon futbolunun geleceği olarak görülen bir futbol dâhisidir. İkisinin geçirdikleri amansız kaza sonucu Suguru’nun zamansız ölüşü ve kalbinin Kakeru’ya nakledilmesiyle hikaye çok farklı bir noktaya evrilir. Olayın içindeki trajedi aslında temel motivasyonu oluştursa da 11 yıl süren bu manga ve devamında üretilen anime efsaneler arasında yetini alır. Ölen kardeşinin kalbiyle hayata tutunaa Kakeru uzun uzun düşündükten sonra profesyonel futbolcu olmaya ve kardeşinin Japonya ile Dünya Kupası'nı kazanma hayalini gerçekleştirmeye karar verir. Ancak Kakeru, erkek kardeşinin doğal yeteneğinden yoksundur, bu yüzden herkesten çok daha fazla çalışması gerekir.
Giant Killing
Giant Killing isimli 2007’de başlayan halen devam eden mangada East Tokyo United olarak bilinen bir Japon futbol kulübünün hikâyeleri anlatılır. Kulüp, ülkenin en iyi futbol liginde zor zamanlar geçirir. Küme düşmekten zar zor kurtulup durumu iyileştirmek için her şeyi denerler. Sonunda, yeni bir menajer getirmeye karar verirler. Yeni menajer, kulübü doğru yola sokmak ve çok daha büyük bütçeli diğer kulüplerle rekabet etmek gibi zor bir görevle karşı karşıyadır. 2010’da kısa bir dönem anime olarak da izleyiciyle buluşan Giant Killing sıkı fanları sayesinde manga formatında devam ediyor. 500’ü aşkın bölümüyle yaşayan en uzun futbol mangası olma özelliğini de taşıyor.
Supa Strikas
Listedeki çoğu seriye göre modern sayılan ve Güney Afrika çıkışlı Supa Strikas belki de en popüler güncel futbol çizgi romanlarından biri. Supa Strikas, Shakes Mokaena isimli karakterin dünyanın en iyi santraforu olma yolunda yaşadıklarını konu alıyor. Çizgi romana olan talebin giderek küreselleşmesiyle de lokal ana karakterler dışında Asya, Latin Amerika ve Avrupa kökenli karakterler de dahil olarak uluslararası bir karakter kadrosuyla büyüdü. Farklı kökenlerden ve hayat hikâyelerinden gelen karakterlerle örülü çizgi romanın belki de 20’den fazla ülkede çok satanlarda olma sebebi insanların kendilerinden bir şeyler bulması olabilir. 2008 yılında çizgi film serisine de başlanan Supa Strikas, popülerliğini günümüzün popüler çocuk kanallarında yeni bölümleriyle sürdürmeye devam ediyor. İçerisinde biraz yaratıcılık sınırlarını zorlayan fütüristik bir atmosfer sunması da özellikle zamana çocuklarının ilgisini çekiyor. Bu açıdan sponsorların da ilgisini çekmesiyle futbol ve spor odaklı çizgi roman sektörünü belki de bu anlamda değiştirecek bir proje sunuyor.
Hot Shot Hamish
Hot Shot Hamish, yine bir başka Socrcher - Roy of the Rovers evrenine dahil olan Britanya çıkışlı çizgi roman serisi. Hamish İskoçyalı bir futbolcu ve nam saldığı şey dünyadaki en güçlü şutları çekmesi. 1973'te Scorcher'da başladı ve Tiger Comics sonrası kendi adıyla devam etti. İskoçya’nın ücra bir adasında yaşayan devasa fiziği olan Hamish keşfedilerek İskoçya Premier Ligi’ne doğru olan yolculuğunu konu ediyor. Güçlü yapısı, her zaman kendisine çok küçük gelen forması, en yakın arkadaşı koyunu ve sık sık direkleri kırmasıyla tanına Hamish 1985 yılına kadar düzenli olarak devam etti. Tiger Comics’in dağılmasından sonra ise Hamish’i Roy of the Rovers'da zaman zaman kendi hiakyeleriyle zaman zaman da yardımcı karakter olarak Mighty Mouse ile birlikte yer aldı. İskoçya’nın ve hatta Britanya’nın genel taşra hayatını da içine kapsayan hikâyesiyle Roy Race’den farklı bir kapı aralayarak dönemin takip edilen çizgi romanlarından oldu.
Eric Castel
Kendine has hikâyesiyle ve Fransız-Belçika ortak yapımı olmasıyla listeye renk katacağı için eklenen Eric Castel, 1979 yılında çıkmaya başladı. 1992 yılına kadar belirli aralıkla çıkmaya devam eden çizgi romanın toplam 17 bölümü bulunuyor. 1992 yılında final yapan seride ana karakter Eric Castel isimli Fransız futbolcu. Inter Milan'da yaşadığı sakatlıkla bunalıma giren Eric, yeniden canlanmak için FC Barcelona'ya gider. Barcelona şehrine, ünlü Nou Camp stadyumuna ve olaylardan kendini soyutlamak için gittiği küçük bir koya âşık olur. Burada tanıştığı Barca ve futbol hayranı bir grup çocuk hayatını değiştirir.
Bonus – Bir Zamanlar Sahada
2014’de ülkemizden çıkan çizgi roman seriden çok tek kitap şeklinde yayına çıktı. Bülent Sağman’ın “Büyücü Tekir” adlı romanından uyarlanan “Bir Zamanlar Sahalarda”, futbolu merkez alması, eski İstanbul’u ve mahalle kültürünü göstermesiyle dikkat çekiyor. Tabi hikayenin temelinde yine bir futbolcu olma hayali hikayesi ve madalyonun diğer yüzü okuyucuya aktarılıyor. Kitabın kapak tasarımı hariç tamamının yerli malı olduğunu da belirtmekte fayda var. Listemize bonuslardan ekliyoruz.
Sambacı