"Sambacıdan 10 Futbol Kitabı Tavsiyesi" başlığı altında geçmişte okuduğum ve büyük keyif aldığım için sizlerle de paylaşmak istediğim bazı kitapları kısa kısa anlatacağım. Futbol ile ilgili hikayeler yazmak ve okumak uzun yıllardır büyük bir hobim olduğu için arşivimden farklı tarzda kitaplar seçerek çok değerli spor insanlarının harikulade eserlerinden bir seçki hazırladım. Umarım sizde beğenir ve bu kitapları okuyarak keyifli zaman geçirirsiniz. Not olarak çok değerli çevirmen arkadaşlara da bir teşekkürü borç biliriz. İsterseniz lafı fazla uzatmadan başlayalım listemize;
Futebol – Brezilya Tarzı Yaşam / Alex Bellos
İngiliz gazeteci ve araştırmacı Alex Bellos’un kaleminden çıkan “Futebol – The Brazilian Way of Life” kitabında dünya futbolunun en önemli ülkelerinden Brezilya’nın futbolla olan ilişkisini bir analiz ve araştırma tadında bulabilirsiniz. Dünyaya mal olmuş büyük Brezilya efsanelerinin perde arkasında kalmış anekdotlarıyla birlikte oldukça ilgi çekici hale gelen kitapta Brezilya’daki yaşamın nasıl futbolla bir bütün olduğunu tüm gerçekliğiyle görebilirsiniz. Özellikle Garrincha ve fenomen Ronaldo hayranı olarak da kitabı bir ayrı sevmiştim.
Ayağa Oyna Pohnpei / Paul Watson
İdealist bir İngiliz futbolseverin dünyanın en kötü milli takımını bulması ve kendi isteğiyle bu takımın teknik direktörü olmasıyla birlikte yaşadığı inanılmaz macerayı bizlere aktaran film tadında bir kitap. Gerçek bir öykü olduğunu ve yazarın başkahraman olduğunu da belirterek listedeki favorim olduğunu da açıklayayım. İlerleyen yıllarda bir belgesel filmi de çıkan bu sıra dışı hikâyede futbolun saf ve azim dolu tarafına bir yolculuk yapabilirsiniz. Kitabı okumamla birlikte belgeselini izlemem bir olmuştu. Kitapta derin duygular beslediğim Pohnpeili futbolcuların kanlı canlı hallerini görmek bir başka olmuştu.
Futbol Ateşi / Nick Hornby
Orijinal adı “Fever Pitch” olan kitapta bir Arsenal taraftarının çocukluğundan itibaren yaşadığı taraftar hikâyelerini otobiyografik bir şekilde bulabilirsiniz. Kitabı okuduğum 2018 senesinde Arsenal vasatlaşmış bir takımdı ve ne yazık ki hala eski günlerinden oldukça uzakta. İhtişamlı günleri gören Nick Hornby abimize üzülsem de bazen böyle deneyimler güzel öğretiler getirebiliyor. Bu kitapta da günümüzde 64 yaşına basmış olan Nick Hornby’nin hayatının farklı dönemlerinden esintilerle Arsenal tutkusunu görüyoruz. Kitap kişisel olarak bir taraftarın tuttuğu takıma olan saf tutkusunu yansıtıyor gibi gözükse de aslında sadece futbol değil spor tutkusunu anlamayanların bu olguyu anlamasına da yardım edecek geniş bir perspektife de sahip. Kitaptan yapabileceğiniz çıkarımlarla siz de futbolu ya da taraftarı olduğunuz takımı neden sevdiğinizi kendi iç dünyanızda irdeleyebilirsiniz.
Alex De Souza – Biyografi / Marcos Eduardo Neves
Türkiye’de taraflı-tarafsız tüm futbolseverlerin saygı duyduğu Alex de Souza’nın hayat hikâyesini tüm detaylarıyla Brezilyalı yazar Marcos Eduardo Neves’in kaleminden okuyabilirsiniz. Sadece Alex’in kendi anlattıkları değil hayatına bir şekilde girme fırsatı bulmuş pek çok farklı kişinin yorumlarıyla da oldukça objektif bir kitap olduğunu söyleyebilirim. Coritiba’nın zorlu sokaklarında başlayıp Şükrü Saraçoğlu’nda binlerce taraftarın adını haykırmasına kadar uzanan ilgi çekici ve bir o kadar da sürükleyici bir hikâyeymiş Alex’in hayatı.
Benim Oyunum / Johan Cruyff
Total Futbol’un mucidi Johan Cruyff’un hayat hikâyesi ve ilkelerini kendi ağzından okuyabileceğiniz harika bir kitap. Futbol kitapları arasında uzun süre “Çok Satanlar” raflarından düşmeyen bu kitapta bir efsanenin düşünce tarzını ve futbola dair felsefesini tüm detaylarıyla bulabilirsiniz. Kitabı bitirdikten sonra Cruyff’un futbolculuğuna bir başka teknik adamlığına bir başka hayranlık duydum. Gerçekten futbol için günümüzde bile taşınan bir miras oluşturan bu adamın yazdıklarına bir göz atmanızı öneririm.
Ayak Oyunlarından Akıl Oyunlarına Futbol / Ali Ece
Ali Ece’yi bir yorumcu olarak yıllardır takip eder ve dinlerim. Kitabını da 2016 yılında büyük bir hevesle alıp okudum. Tıpkı ekranlardaki gibi doğal ve kendine has bir konuşma diliyle yazılmış kitap olduğunu göreceksiniz. Kitapta da normal hayatındaki gibi konu geçişleri ve farklı konuları ardı sıra ele almasını ben çok sevdim. Futbolun sosyal ve ekonomik yansımalarını da çok iyi analiz ederek kaleme alınmış okuması kısa sürecek çok keyifli bu kitabı herkese tavsiye ederim. Benim gibi Ali Ece hayranlarına ekstra tavsiye ederim.
Korsanlar, Punklar ve Siyaset – FC. St. Pauli: Radikal Bir Futbol Kulübüne Aşık Olmak / Nick Davidson
St. Pauli, dünyada eşine nadir rastlanan bir futbol kulübüdür. Hakkında birçok yerde yazılmış ve çizilmişse de bence bu kitap böyle kendine has bir kulüp için kaleme alınmış en güzel eser diyebilirim. Takımın Hamburg’da yaşayan bir İngiliz taraftarı tarafından yazılmış olması da bence kitabı özel kılıyor. Bu kulübe ve hayata karşı duruşlarına ilgi duyanlar için gerçekten hem aydınlatıcı hem de ilginç bir kitap diyebilirim. Sol görüşlü St. Pauli futbol takımının, daha zengin ve yetenekli takımlara karşı hem sahada hem de saha dışındaki mücadelesini bulabileceğiniz bir kitap olmasının yanı sıra siyasi ve kültürel bağlamda da ilginizi çekebilir.
Scout Açısı / M. Sinan Pala
Scouting kavramının popülerleştiği şu günlerde oluşan tüm kavram kargaşasını ortadan kaldıran eski bir scout M. Sinan Pala’nın kaleminden çok akıcı bir kitap. Scouting konularına özel bir ilgim olmamasına rağmen bir günde bitirdim ve ufkumun açıldığını hissettim. Özellikle bu konuya ilgilenen genç kardeşlerimin ve abilerimin muhakkak okumasını tavsiye ederim. Olayın metodolojisinden tutun da sahadaki izdüşümüne kadar pek çok ufuk açıcı konuyu bulabileceğiniz kitap, listedeki en yakın tarihte basılan kitap olarak yerini alıyor.
Gol – Top Ağlarla Şans Eseri Buluşmuyor / Ferran Soriano
2003-2008 yılları arasında Joan Laporta’nın Barcelona’da başkan yardımcılığını yapan Ferran Soriano, sadece futbolla ilgili değil yönetimsel ve stratejik olarak da deneyimlerini müthiş iç görülerle bu kitapta kaleme alıyor. Kitabın çıkış tarihi 2013 olduğu için daha çok Barcelona ekseninde ilerliyor. Yazar şuan City Football Group bünyesindeki Manchester City, New York City ve Melbourne City takımlarının CEO’su pozisyonunda olan önemli bir futbol yöneticisidir. Bu açıdan da futbol yöneticiliği ve benzeri işlere ilgi duyanların kesinlikle okumasını öneririm. Ayrıca Barcelona sevdalısı arkadaşlarda takımın başarılı yıllarının nasıl yönetildiğini büyük bir keyifle okuyabilirler.
Unutulmaz Rekabetler / Onur Bilgiç
Benim de hali hazırda aynı şehirde geçen rekabetleri kaleme aldığım bir yazı serim olduğu için okurken gerçekten çok beğenmiştim. Sadece futbol özelinde değil sporun basketbol, beyzbol gibi farklı dallarındaki rekabetlere de değinen kitapta özellikle ilginç ayrıntılara bolca yer verilmesi oldukça ilgi çekiciydi. Sadece takımlar bazında değil ayrıca bireysel rekabetlerin de genişçe yer bulduğunu berliteyim. Jose Mourinho – Pep Guardiola rekabetinin olduğu bölümlerde birebir yaşadığımız zamanları anlattığı için okuması ayrıca güzeldi.
Bonuslar
Bu kısmı sadece futbolla kısıtlı kalmadan diğer sevdiğim basketbol kitaplarını da paylaşmak için ekliyorum. Hep birlikte okuyalım, okutalım!
Hastasıyım Bu Oyunun / Kaan Kural
Kaan Kural, gerçekten de açık ara spor dünyasında dinlemekten en keyif aldığım spor insanıdır. Mükemmel bir anlatıcı olmasının yanı sıra aşırı bizden biridir. 2005’te kendi yazdığı köşe yazıları ve makalelerden derlediği bu kitabı da gerçekten birkaç saatte bitirdim. Basketbola ve özellikle NBA’e dair saha içinden ve saha dışından yüzlerce yeni hikâye öğrenebileceğiniz muazzam bir kitap olmuş. Dönem olarak günümüze göre biraz eski kalsa da NBA’in has dönemlerinden bahsetmesi ve kitabın önemli bir kısmının da Michael Jordan’a ayrılmış olması kitabı tam olarak hastasına özel yapıyor. Keşke yine yazsan da okusak Kaan abi.
Salondaki En Kötü Koltuk / Murat Murathanoğlu
Bir diğer dinlemeye doyamadığım ve bambaşka bir anlatıcı da duayen Murat Murathanoğlu. Kitap aslında kendi hayat hikâyesini ve bu hikâyesinin basketbol çevresinde nasıl oluştuğunu anlatıyor. Murat Murathanoğlu olmak hiç de kolay değilmiş dedirten, tamamen hayat deneyimleri ve gülümseten anılarla dolu kesinlikle okunması gereken bir kitap. Spor yöneticiliğinden menajerliğe, spikerlikten yorumculuğa pek çok farklı pencereden oldukça doyurucu bir okuma deneyimi sunuyor bizlere Murat abi.
Jordanizm – Michael Jordan Başarı Koçunuz Olsaydı? / Günter Soydanbay & Mümin Sekban
Son bonus kitabımızda spor dünyasının en büyük isimlerinden Michael Jordan’dan yola çıkan enteresan tarzda bir kitap. Kitaba aslında bir kişisel gelişim kitabı olarak da bakabilirsiniz çünkü ortak yazarlardan biri olan Mümin Sekban bir başarı uzmanı. Öte yandan Günter Soydanbay da belli ki büyük bir Jordan hayranı. Bu birliktelik de Jordan’ın başarıları ve bunları başarırken yaşadıklarından yola çıkarak ortaya güzel bir motivasyon kitabı çıkarmış. Aslında kitabın merkezine kendinizi koyup yazarlar gibi Jordan olsa ne yapardı diye düşündüğünüzde kitaptan ne kadar yararlanabileceğinizi daha da fark ediyorsunuz.
Sambacı
Çok güzel bir yazı olmuş ellerine sağlık.